Opstart cleanroom: protocollen zijn rode draad
Dat er bij de opstart van een cleanroom veel komt kijken, is een understatement. Alles moet tot in de puntjes beschreven staan. Protocollen zijn daarbij onmisbaar. Sien De Clerck, Sales Advisor bij Care Expert Cleaning, overloopt samen met ons hoe de opstart van een cleanroom verloopt.
“Vaak hebben bedrijven al protocollen en zijn die het vertrekpunt voor de opstart. Maar soms hebben ze er nog geen, en dan helpen we hen om ze uit te schrijven. Daarbij komt onze jarenlange expertise goed van pas”, vertelt Sien.
Elk detail is van belang
“We moeten zeker zijn dat alles tot in detail beschreven staat in de protocollen. Als de klant er al heeft, dan kijken we die nog eens na. Zijn ze juist? Ontbreken er nog zaken? De protocollen beschrijven onder andere de ruimtes en hun classificering, en wie de cleanrooms vrijgeeft, de operatoren of laboranten. Want onze medewerkers mogen pas de cleanroom betreden als de productieverantwoordelijke deze vrijgeeft. Voor de veiligheid natuurlijk. Ook de manier van schoonmaken en de opsomming van de taken – wat eerst en wanneer – staan beschreven. De materialen en producten, met fiches, staan erin vermeld, net als het volledige werkprogramma. Daaraan koppelen we dan ook de aftekenbladen, manueel of via de iClean-app, die onze mensen moeten ondertekenen en paraferen.”
“Het is belangrijk dat de protocollen overzichtelijk en duidelijk zijn voor onze medewerkers. Is dat niet het geval, dan zetten wij ze om in verstaanbare taal.”
Weg met stofdeeltjes en micro-organismen
“Geen enkele cleanroom is hetzelfde, de schoonmaak is dus altijd op maat. Maar er is wel een constante: stofdeeltjes en micro-organismen zijn dé grootste vervuilers. We hebben klanten die actief zijn in de semiconductorindustrie, zoals printplaatjes maken. Als daarop een stofdeeltje valt, dan krijg je storingen. In de farmacie kunnen er deeltjes van een product via stof op een ander product landen. Dergelijke contaminatie moeten we te allen tijde vermijden. Omdat materiaal kan gecontamineerd zijn, mag het, bij sommige klanten, de ruimte dus niet verlaten.”
“Ik had het al eerder over de classificering en daar heeft het aantal stofdeeltjes alles mee te maken. De klasse van de cleanroom wordt bepaald aan de hand van de hoeveelheid stofdeeltjes die aanwezig mag zijn. En daarvan hangen dus de protocollen en werkwijzen af.”
Geschikte medewerkers selecteren
Zodra de protocollen klaar zijn, gaat Care op zoek naar de juiste medewerkers voor de cleanrooms. “Ze krijgen een opleiding specifiek gericht op de cleanroom die ze moeten schoonmaken. Zo leren ze onder andere de omkleedprocedures, de GMP-procedures (in de farmacie) en procedures die de klant vastlegt.”
Sien vertelt hoe belangrijk het is dat de medewerkers vooral heel langzaam werken. “Door snelle of plotse bewegingen verplaatst de lucht en, jawel, daarin zitten stofdeeltjes. Niet lopen of niezen dus. Medewerkers mogen ook niet gemaquilleerd zijn of juwelen dragen. Uiteraard is eten en drinken verboden in de cleanrooms. Alles wat ze in de ruimte binnenbrengen en doen moet traceerbaar zijn. Vandaar ook het belang van de aftekenbladen.”
Tijdsduur opstart
Sien kan geen exacte tijdspanne geven voor de opstart van een cleanroom. “De tijdsduur is op voorhand moeilijk te bepalen. Dat hangt af van diverse factoren zoals bijvoorbeeld de verschillende fases die de cleanroom nog moet doorlopen om gebruiksklaar te zijn. Als we vanaf nul starten, dus vanaf de bouw, dan moeten we de ruimte een aantal keer reinigen. De klant voert de metingen uit van het aantal de stofdeeltjes en pas als de cleanroom voldoet aan de normen van de vooropgestelde klasse, is ze klaar voor gebruik.”
Ze benadrukt dat samenwerking met de klant van groot belang is. “We bespreken werkelijk alles. Alles hangt af van goede afspraken en communicatie.”
